
HARVEY MİLK PLAZA: UMUDUN VE DİRENİŞİN SEMBOLÜ
GAMZE YEŞİLDAĞ
“Amerikan Rüyası mahallelerde başlar.”
Harvey Milk
Amerikan rüyasını başlatan bu mahallelerin en önemli noktaları ise insanların bir araya gelebildiği kamusal alanlardır. Gündelik hayatta her türlü paylaşımın gerçekleştiği, önemli anlarda ise bir araya gelince sahip olunan gücün ve direnişin hayat bulduğu bu alanlar kentsel hafıza için de çok şey ifade eder.
1978’te San Francisco’da çalışma, barınma ve kamusal alan kullanım haklarına cinsel yönelim üzerinden getirilen ayrımcılığın yasaklanmasındaki en önemli aktörlerden biri aktivist Harvey Milk idi. San Francisco denetim Kurulu’ndaki ilk açık homoseksüel üye olan Milk, yaşadığı yer olan Castro’da başlayan ve tüm ülkeye yayılan LGBTİ+ direnişinin sembol isimlerindendi. Milk’in anısı hafızalarda yaşamaya devam ederken San Francisco’daki Harvey Milk Plaza’da fiziksel olarak varlığını sürdürüyor.
Castro Tramvay İstasyonu için 1970’lerde Reid & Tarics Associates tarafından tasarlanan giriş alanı, Milk’in ölümünün ardından 1979’da Harvey Milk Plaza adını alıyor. 1997’den beri umudu ve görünürlüğü simgeleyen koca bir gökkuşağı bayrağının dalgalandığı alanın önemi mimarisinden değil, orada gerçekleşen efsanevi eylemlerden, yürüyüşlerden ve gece nöbetlerinden geliyor. Meydan Castro Caddesi’nin Seçilmemiş Valisi Harvey Milk’in anısı ya da LGBTİ+ topluluk için tasarlanmamış olsa da bölgenin kolektif belleğinde bugüne dek direnişin ve umudun sembolü oluyor.


Meydanın yenilenmesi için ilk olarak 2006’da düzenlenen bir proje yarışmasının kazanan projesi teknik ve ekonomik nedenlerle uygulanamamış. 2017’de ilan edilen ikinci yarışmada ise SWA Group’un projesinin uygulanmasına karar verilmiş. 2016’da kurulan Friends of Harvey Milk Plaza platformunun katkıları sayesinde tüm karar süreci mahalle sakinlerinin katıldığı açık toplantılar ile gerçekleşmiş. Bu kapsayıcı süreç sayesinde mahallelinin isteği doğrultusunda Milk’in kimliğine uygun eşsiz ve alışılmadık projede fikir birliği sağlanmış. Toplantılar sonucunda ortaya çıkan vizyonları şöyle özetlenebilir: Harvey Milk’in anısını sürdürerek erişilebilirliği artırılmış, güvenli bir toplanma alanı yaratmak.


SWA Group proje uygulama sürecinde görsel iletişim, kullanıcı deneyimi, güvenlik ve aydınlatma gibi aşamalar için farklı kurumlarla işbirliği halinde olacak. Meydanın LGBTİ+ topluluk için bir toplanma alanı olarak kullanılmasının vurgulanacağı projede yeşil alan kullanımı da artırılacak. Harvey Milk’in San Francisco Denetim kurulunda geçirdiği 11 ayı sembolize eden 11 adet ağacın dikileceği alanda Milk’in “herkes için her yerde eşitlik” vizyonunun yaşatılması amaçlanıyor. 2022’de ilk aşamasının tamamlanması planlanan proje 2017’den beri alanda bulunan neon tabelada yazan bir Harvey Milk sözünü takip ediyor: Umut asla sessiz olmayacak.